O neno serodio

Unha amiga que adoita ler estas lerias, ao que leu a anterior, envioume un correo onde dicía:

-A miña nai, falando castelán, sempre dicía "serodio" referíndose aos nenos que nacían tarde, levándose moito cos anteriores...

-Grazas por esa información -resposteille-. Conto co teu permiso para engadila ao artigo? Coido que é un uso importante; axúdanos a ver que era unha palabra corrente con usos diferentes, non hai tanto tempo.

-Iso nin se pregunta -foi a súa resposta-. Pero escoiteina moito, moito. Eu creo que era desas palabras que elas, as tías tamén, dicían porque non atopaban a castelá correspondente, que lle viñera tan ben.

Iso penso eu tamén. Da mesma maneira, case todos os galegos castelán falantes usan a frase en el colo, en vez da súa equivalente castelá en brazos. Aparte doutras causas, que sen dúbida as hai, a principal en casos de interferencias coma estas do galego sobre o castelán de Galicia, é que a normal en castelán lles resulta menos expresiva.

Volvendo ao conto, o caso é que hai menos dun século, cando a nai da nosa amiga e as irmás aprenderon a falar, os nenos que nacían tarde eran chamados "nenos serodios". Eu non volo sabía.

Ao recibir esta información, consultei no TILGA (Tesouro Informatizado da Lingua Galega, do Instituto da Lingua Galega, Universidade de Santiago) a palabra serodio, por ver se algún escritor a empregara nese ou semellante contexto. Atopei unha ocorrencia interesantísima:

Pra que un neno serodio avante salla
cibeche, unha medalla,
i os santos Evanxelios trai consigo,
qu'entr'as meigas non faltan avisadas,
i as cousiñas sagradas
son os entorcedoiros do enemigo.
Noriega Varela, A., D'o ermo, Losada, Risco e Noguerol (Editores), Ourense, 1920, páx 83.

Ben se ve aí que o poeta, asemade coa lingua do pobo, reflicte os coidados especiais que as nais procuraban aos nenos serodios, xa que en moitos casos estes debían ser dificilmente vividoiros nun tempo en que a mortalidade infantil xa de por si era alta.

Coidemos nós agora de que o vocábulo serodio reviva e, redivivo, deveña vividoiro.